Kapalı kapılar ardında yaşanan ve gizlenen bir gerçeği, gün yüzüne çıkaran dinamik incelemedir. Evakuasyon Proktografisi veya daha anlaşılır olması için "İlaçlı Dışkılama Filmi" adı da verilir. “Abdest tutma ve erteleme” ile “dışkılama” işlevlerinde rol oynayan anüs, rektum ve pelvik taban gibi yapıları, hem yapısal (anatomik) hem de işlevsel (fonksiyonel) açıdan inceleyen radyolojik görüntüleme yöntemidir.

  Geçmişi 1950’lere dayanan ilaçlı dışkılama filmi, yıllardır "Konvansiyonel veya Baryum Defekografi" adıyla “skopi” adı verilen röntgen cihazı eşliğinde yapılır. Ancak son yıllarda gelişen teknolojilere paralel olarak "MR Defekografi" adı altında ve radyasyon içermeyen Manyetik Rezonans (MR) cihazıyla da yapılır hale gelmiştir.

Her iki inceleme türünün kendine has artıları ve eksileri vardır. Ama asıl amaç, dışkılamayı birebir taklit edip altta yatan tüm sorunları bulmak ise sıkışma hissi eşliğinde ve oturur vaziyette yapılan Baryum Defekografinin, yatar vaziyette yapılan MR defekografiye olan üstünlüğü aşikardır.

Defekografi, Kimlere Yapılır?

♦ Kontrolsüz gaz kaçakları, uzun süreli oturma ve yürüyüş sonrasında veya tuvaletten birkaç saat sonra başlayan makatta ıslaklık, akıntı ve kirlenme sorunu olanlara,
♦ Tuvalete zor yetişme ve bazen de kaçırma şikayeti olanlara,
♦ Sıklıkla düzenli olarak günde birden fazla veya 3-5 günde bir tuvalete gidenlere,
♦ Karın şişkinliği, hazımsızlık ve gaz ile mide ve reflü sorunu olanlara,
♦ Tuvalette uzun kalma, tam boşalamama ve rahatlayamama sorunu olanlara,
♦ Dışkılama için tuvalette ıkınma veya zorlanma, parmakla müdahale veya dışkı yumuşatıcı ilaç ve çay kullanma ihtiyacı olanlara, 
♦ Tuvalette yanma sızlama şeklinde başlayıp sonrasında zonklayıcı tarzda ve saatlece süren makat ağrısı olanlara,
♦ Tuvalette veya oturup kalkarken makat sarkması olan hastalara defekografi önerilir.

Bu sayede abdest tutma ve erteleme yeteneği ile dışkılama yeterliliğinde aksamaya yol açan Anismus, Redundant Rektosigmoid, Dilate Rektum, Rektosel, Rektal Intussusepsiyon, Total Rektal Prolapsus, Pelvik Taban Düşüklüğü, Sigmoidosel gibi hastalıkların teşhisi mümkün olur.

  Ayrıca makatta ağrı, kanama ve şişlik gibi sıkıntılarla gün yüzüne çıkan Hemoroid, ve Anal Fissür (Çatlak) gibi hastalıklarda, altta yatan kabızlığı (dışkılama güçlüğünü) araştırmak için de defekografi istenir. Aksi takdirde “kabız olmamaya çalışın, kabız olursanız tekrarlar!..” sözü kaçınılmaz son olur.

  Sonuç olarak defekografi; birbirine bağlı "dişli çarklar" misali işlevsel bütünsellikte çalışan, anüs ve rektum ile pelvik tabana ait hastalıklarının hem teşhis hem de tedavi planlaması için gereklidir.

Baryum Defekografi, Nasıl Yapılır?

  Her ne kadar ağrılı ve sancılı bir inceleme süreci olmasa da malum(!) nedenlerden dolayı, sadece düşüncesi kötüdür. Her an yapılabilen bir inceleme (tetkik) olmadığı için randevulu çalışılır. Ama herhangi bir ön hazırlık gerektirmez. AnalCerrahi olarak tercihimiz Baryum Defekografidir.

  Baryum Defekografi randevusuna gelen hasta, öncelikle detaylı bir şekilde sorgulanır ve muayene edilir. Bilgilendirme sonrasında uygun olan hastaya lavman yapılarak rektum ve sigmoid kolon içerisindeki dışkı boşalması sağlanır. Sonrasında hasta, tekrar sol-yan vaziyette muayene masasına yatırılır ve üstü örtülür. Patates püresiyle kıvamlaştırılmış kontrast madde, sıkışma hissi oluşuncaya kadar (250-400cc kadar) rektum ve sigmoid kolona doldurulur.

  Daha sonra incelemenin görüntüleme aşamasına geçilir. Bu aşamada, plastik çöp kovası ve klozet kapağından oluşan hazır tuvalet (komot) ile skopi cihazı kullanılır. Skopi cihazı dikleştirilir ve hastadan üzerine çıkıp komot'a oturması istenir. Sonrasında dinlenim, sıkma ve dışkılama (ıkınma) anlarına ait anlık(spot) görüntüler ve video kaydı alınır. Bu aşamalarda elde edilen digital (DICOM) görüntüler, yapısal ve işlevsel açıdan incelenerek raporlanır.

Biofeedback Terapi sürecinde dışkılama bilinci ve farkındalığı yaratmak için de defekografiden faydalanılır. Dışkılama bozukluğu ve sorunları olmasına rağmen, inatla dışkılamasının “normal” olduğunu ve “ıkınmadığını” ifade eden hastalarda...

  Baryum Defekografi bulguları, sıklıkla 3D EndoAnal USG ve Anal Manometri bulgularıyla birleştirilir. Dışkılama ve makat sorunları olan hastalarda, tüm bu detaylı incelemelerden elde edilecek bilgiler sayesinde hem doğru ve eksiksiz teşhis hem de uygun ve yeterli tedavi planlaması mümkün olur.

Hatta İrritabl (hassas) Barsak Sendromu (IBS) düşünülen hastalara da Defekografi ve Anal Manometri incelemesi önerilir. Ancak bu sayede altta yatan veya eşlik eden dışkılama güçlüğünü tespit etmek mümkün olur.

Detaylı bilgi ve örnek görüntüler için "Defakografi.com" adlı web sitemizi ziyaret edebilirsiniz...

İlgili Konular...